Kwa.
, Dzod. 16
1. YESU LE SIKAR
a. Le Eƒe mɔzɔzɔ yi Galilea me la, afikae Yesu kple eƒe nusrɔ̃lawo tɔ ɖo? Yohanes 4:5, 6 .
“Esi Yesu bɔbɔ nɔ vudoa to la, dɔwuame kple tsikɔwuame tae wògbɔdzɔ. Mɔzɔzɔa tso ŋdi me didi, eye fifia ŋdɔ ga wuieve ƒe ɣea nɔ ƒoƒom ɖe Eŋu. Eƒe tsikɔwuame dzi ɖe edzi esi wòsusu tsi fafɛ si naa gbɔdzɔe ame si te ɖe Eŋu alea gbegbe, evɔ womate ŋu aɖoe o; elabena ka alo tsize menɔ esi o , eye vudo la goglo. Amegbetɔƒomea ƒe nyonyo nye Etɔ, eye wòlala be ame aɖe nava ta nu.”— The Desire of Ages, axa 183.
b. Amekae va vudoa gbɔ, eye amenuveve kae Yesu bia tso esi—eye nukae wòle be míasrɔ̃ tso esia me? Yohanes 4:7 .
“Fuléle si nɔ Yudatɔwo kple Samariatɔwo dome na nyɔnua mete ŋu nyo dɔme na Yesu o; gake Ðela la nɔ didim be yeake ɖe dzi sia ƒe safui ŋu, eye kple aɖaŋudzedze si Mawu ƒe lɔlɔ̃ dzi la, Ebia amenuveve, ke menye tsɔe na o. Ðewohĩ wogbe dɔmenyonyo ƒe ɖoɖoa hafi; gake kakaɖeamedzi nyɔa kakaɖeamedzi. Dziƒofia la va luʋɔ sia si woɖe ɖa la gbɔ, henɔ subɔsubɔ biam le esi. Amesi wɔ atsiaƒu, amesi kpɔa tsi goglo gã la ƒe tsiwo dzi, amesi ʋu anyigba ƒe tsidzɔƒewo kple tɔdzisasrãwo la, gbɔ ɖe eme tso Eƒe ɖeɖiteameŋu me le Yakob ƒe vudoa gbɔ, eye wònɔ te ɖe amedzro aɖe ƒe dɔmenyonyo dzi hena tsinono ƒe nunana gɔ̃ hã. ”—Ibid, axa 184.
Dzoɖ.
, Dzod. 17
2. TSI ƑOMEVI VOVOVO
a. Aleke Yesu he nyɔnua ƒe susu yi ɖeɖekpɔkpɔ ƒe nunana la dzii? Yohanes 4:10 .
“Tsi si ŋu Kristo ƒo nu tsoe lae nye Eƒe amenuveve ɖeɖefia le Eƒe nya me; Eƒe Gbɔgbɔ, Eƒe nufiafia, le abe tsidzɔƒe si naa dzidzeme luʋɔ ɖesiaɖe ene. Dzɔtsoƒe bubu ɖesiaɖe si dzi woato la madze wo ŋu o. Gake nyateƒenya la le abe tɔsisi fafɛwo ene, siwo woɖe fia abe Lebanon ƒe tsiwo ene, siwo naa dzidzeme ɣesiaɣi. Dzidzɔ blibo le Kristo me tegbee.”— Testimonies to Ministers, axa 390.
b. Nukae nyɔnua wɔ le Kristo ƒe nunana la ŋu? Yohanes 4:11, 12 .
“Nyɔnu la ƒe nugɔmesese mese gɔmesese si le Kristo ŋu gɔme o; esusu be vudo si le yewo ŋgɔ la ŋue wònɔ nu ƒom tsoe.”— The Spirit of Prophecy, babla 2, axa 140, 141.
c. Aleke Yesu de vovototo tsi ƒomevi ɖeka kple bubu dome—eye aleke gbedasi sia nye be wòayra míawo hã? Yohanes 4:13, 14; Nyaɖeɖefia 22:17 .
“Ele be míade asixɔxɔ lɔlɔ̃ kple akpedada ŋu, ele be míakpɔ Yesu eye míatrɔ azu Eƒe nɔnɔme. Esia me tsonu anye kakaɖedzi, mɔkpɔkpɔ, dzigbɔɖi, kple dzideƒo si adzi ɖe edzi. Míanɔ agbetsi si ŋu Kristo ƒo nu tsoe na Samaria nyɔnu la nom. Egblɔ be: ‘Ne ènya Mawu ƒe nunana, kple amesi le gbɔgblɔm na wò bena: Na nom; ne ɖe nèbiae, eye wòana agbetsi wò. . . . Ame sia ame si ano tsi, si manae la, tsikɔ magawui gbeɖe o; ke tsi, si manae la, anye tsivudo si le dodom ɖe agbe mavɔ me le eme.’ Tsi sia tsi tre ɖi na Kristo ƒe agbenɔnɔ, eye ele be wòanɔ luʋɔ ɖesiaɖe si to kadodo gbagbe me vava kple Mawu me. Ekema kakaɖedzi si yayra, ɖokuibɔbɔ, akpedada anye gɔmeɖose si anɔ anyi ɖaa le luʋɔ me. Woatutu vɔvɔ̃ si mexɔ se o la ɖa le xɔse gbagbe la ŋgɔ. Míade ŋugble le Amesi lɔ̃ mí gbã la ƒe nɔnɔme ŋu.”— Testimonies to Ministers, axa 226.
Braɖ.
, Dzod. 18
3. AGBETSI
a. Aleke Samaria nyɔnua ɖee fia be yemese Kristo ƒe nyawo gɔme haɖe o? Yohanes 4:15 .
“Mawu ƒe amenuveve si Eya ɖeka koe ate ŋu ana la, le abe tsi gbagbe ene, si kɔa luʋɔ ŋu, naa gbɔdzɔe ame, eye wòdoa ŋusẽe.
“Yesu megblɔ susu si nye be agbetsi ƒe sisi ɖeka ko asu na amesi xɔe o. Ame si ɖɔa Kristo ƒe lɔlɔ̃ kpɔ la, adi geɖe wu ɣesiaɣi; ke medi nu bubu aɖeke o. Xexeame ƒe kesinɔnuwo, bubu, kple vivisesewo mehea eyama o. Eƒe dzi ƒe ɣlidodo ɣesiaɣie nye, Wò wu. Eye Amesi ɖea eƒe hiahiã fiana luʋɔ la le lalam be yeaɖi kɔ na eƒe dɔwuame kple tsikɔwuame. Amegbetɔ ƒe ŋutete kple nusiwo dzi woanɔ te ɖo ɖesiaɖe ado kpo nu. Woakɔ tsidoawo me, taawo aƒu; gake míaƒe Ðela la nye tsidzɔƒe si nu metsina o. Ðewohĩ míano aha, eye míagano nu ake, eye míakpɔ nu yeye aɖe gbeɖeka. Amesi me Kristo le la, yayra ƒe tsidzɔƒe le eɖokui me—‘tsivudo si le dodom yina agbe mavɔ me.’ Ate ŋu akpɔ ŋusẽ kple amenuveve si asu na eƒe nuhiahiãwo katã tso afisia.”— The Desire of Ages, axa 187.
b. Abe Samaria nyɔnua kple gbedzi amedzro siwo nɔ Mose II, aleke míedo kpo amenuveve wɔnuku si sina tso Kristo gbɔ la kpɔkpɔ dze sii zi geɖe? Psalmo 78:15, 16, 19, 20 (afã gbãtɔ); 114:7, 8 .
“Mose ƒo agakpe la, gake Mawu Vi lae tsyɔ nu alilikpo la dzi, eye wòtsi tre ɖe Mose xa, eye wòna agbetsi la si. Menye Mose kple hamemegãwo ɖeɖekoe kpɔ Yehowa ƒe ŋutikɔkɔe o, ke hame siwo katã nɔ tsitre ɖe adzɔge ɖaa; gake ne ɖe woɖe alilikpoa ɖa la, anye ne Amesi nɔ eme la ƒe keklẽ dziŋɔ la awu wo.”— Patriarchs and Prophets, axa 298.
“Kristo ƒe amenuveve ƒe anyinɔnɔ le Eƒe nya me le nu ƒom na luʋɔ la ɣesiaɣi, le tsitre ɖi na Eyama abe tsi gbagbe ƒe vudo ene be wòana gbɔdzɔe luʋɔ si tsikɔ le wuwum. Mɔnukpɔkpɔe wònye na mí be Ðela gbagbe si nɔa anyi ɖaa le mía si . Eyae nye gbɔgbɔmeŋusẽ si woƒã ɖe mía me la tsoƒe, eye Eƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi atso le nyawo kple nuwɔnawo me, ana gbɔdzɔe amesiwo katã le míaƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi ƒe nuto me, adzi didiwo kple didiwo ɖe wo me hena ŋusẽ kple dzadzɛnyenye, hena kɔkɔenyenye kple ŋutifafa, kple ɖe ema ta dzidzɔ si mehea nuxaxa aɖeke vɛ o. Esia nye Ðela si nɔa wo me la me tsonu .”— Testimonies to Ministers, axa 390.
Kuɖ.
, Dzod. 19
4. YESU DZE EƑE AMENYENYE ƉEÐE ÐEGO GƆME
a. Nya yeye kae Yesu to vɛ le eƒe dzeɖoɖo kple Samaria nyɔnua me—eye aleke wòwɔ nui? Yohanes 4:16, 17 (afã gbãtɔ).
“Azɔ Yesu trɔ dzeɖoɖoa zi ɖeka. Hafi luʋɔ sia nate ŋu axɔ nunana si wòdi vevie be yeana la, ele be woakplɔe vɛ be wòade dzesi eƒe nuvɔ̃ kple eƒe Ðela . Egblɔ nɛ bena: Yi ɖayɔ srɔ̃wò, eye nàva afisia.' Eɖo eŋu be, ‘Srɔ̃ŋutsu aɖeke mele asinye o. Ale wònɔ mɔ kpɔm be yeaxe mɔ ɖe nyabiabia ɖesiaɖe nu le mɔ ma nu.”— The Desire of Ages, axa 187.
b. Aleke Yesu tsɔ kpe ɖe eƒe ŋuɖoɖoa ŋui—eye nukae esia ɖo ŋku edzi na mí tso nusiwo katã wònya tso mía dometɔ ɖesiaɖe ŋu? Yohanes 4:17 (akpa mamlɛtɔ), 18; Psalmo 139:7, 8, 11, 12 .
“Mawu ƒe gãnyenye nye nusi gɔme womate ŋu ase na mí o. ‘Aƒetɔ ƒe fiazikpui le dziƒo’ (Psalmo 11:4); ke hã to Eƒe Gbɔgbɔ me la, ele afisiafi. Eƒe asinudɔwɔwɔwo katã ŋuti sidzedze kplikplikpli le esi, eye wòtsɔ ɖe le eme na wo.”— Education, axa 132.
“Dziƒodɔlawo léa ŋku ɖe dɔ, si wotsɔ de mía si la ŋu; eye le afisiwo woɖe asi le nyateƒe ƒe gɔmeɖosewo ŋu le la, woŋlɔa ‘didi’ ɖe nuŋlɔɖiawo me.”— Child Guidance, axa 155.
“Mawu ƒe se ɖoa seselelãmewo kple nusiwo ʋãa ame, kpakple gotagome nuwɔnawo gbɔ. Eɖea dzi ƒe nya ɣaɣlawo fiana, eye wòklẽna ɖe nuwo dzi hafi woɖi wo ɖe viviti me. Mawu nya tamesusu ɖesiaɖe, tameɖoɖo ɖesiaɖe, ɖoɖo ɖesiaɖe, susu ɖesiaɖe . Dziƒogbalẽwo ŋlɔ nuvɔ̃ siwo woawɔ ne ɖe mɔnukpɔkpɔ li hafi. Mawu atsɔ dɔ sia dɔ ava ʋɔnudɔdrɔ̃ me, kple nu ɣaɣla ɖe sia ɖe. Eto Eƒe se dzi dzidzea ame sia ame ƒe nɔnɔme. Abe alesi nutala la tsɔa mo ƒe nɔnɔmewo yia avɔa dzi ene la, nenema kee wotsɔa ame ɖekaɖeka ɖesiaɖe ƒe nɔnɔmewo yia dziƒogbalẽwo me. Ame sia ame ƒe nɔnɔme ƒe foto deblibo le Mawu si, eye wòtsɔ foto sia sɔ kple Eƒe se. Eɖea nɔnɔme madeamedzi siwo gblẽa nu le eƒe agbe ŋu la fiana amegbetɔ, eye wòyɔnɛ be wòatrɔ dzime ahatrɔ tso nuvɔ̃ gbɔ.”— The SDA Bible Commentary [EG White Comments], babla 5, axa 1085.
Yaw.
, Dzod. 20
5. YESU ÐE EÐOKUI FIA BE YE NYEE ÐELA
a. Nukae nyɔnu si nɔ vudoa gbɔ va kpɔ dze sii le Yesu ŋu mlɔeba? Yohanes 4:19 . Ðe dzesidede sia sɔ gbɔa?
“Nyasela la ʋuʋu. Asi ɣaɣla aɖe nɔ eƒe agbemeŋutinya ƒe axawo trɔm, henɔ nusi wònɔ mɔ kpɔm be yeaɣla tegbee la hem vɛ. Amekae nye Amesi ate ŋu axlẽ eƒe agbe ƒe nya ɣaɣlawo? Eƒe mavɔmavɔ ƒe susuwo va, le etsɔme Ʋɔnudɔdrɔ̃, esime woaɖe nusiwo katã ɣla fifia la afia. Le eƒe kekeli me la, nyɔ dzitsinya.
“Mete ŋu gbe naneke o; gake edze agbagba be yeaƒo asa na nyati aɖe si womelɔ̃ o alea gbegbe la yɔyɔ ɖesiaɖe. Egblɔ kple bubu deto be, ‘Aƒetɔ, mekpɔe dze sii be nyagblɔɖilae nènye.’ Emegbe esi wònɔ mɔ kpɔm be yeazi ɖoɖoe na kakaɖedzi ta la, etrɔ ɖe mawusubɔsubɔ me nyaʋiʋliwo ŋu. Ne nyagblɔɖilae esia nye la, ke ate ŋu ana mɔfiamee ku ɖe nya siawo siwo ŋu woʋli nya le ɣeyiɣi didi aɖe la ŋu.”— The Desire of Ages, axa 187, 188.
b. Esi nyɔnua ɖe mɔkpɔkpɔ fia le Mesia la ƒe vava me la, nya kae Yesu gblɔ nɛ? Yohanes 4:25, 26 .
“Mele be woaɖe nyanyui la ƒe amekpekpea dzi akpɔtɔ o, eye woatsɔe ana ame ʋɛ tiatia aɖewo ko, amesiwo, míesusu be, ade bubu mí ŋu ne woxɔe. Ele be woatsɔ gbedasia ana amesiame. Afisiafi si dziwo ʋu le be woaxɔ nyateƒea la, Kristo le klalo be yeafia nu wo. Eɖea Fofo la fiana wo, kple tadedeagu si dzea Amesi xlẽa dzi me. Le ame siawo tɔgbi gome la, Mezãa lododo aɖeke o. Na wo, abe nyɔnu si le vudoa gbɔ ene la, Egblɔ be, ‘Nye si le nu ƒom na wò lae nye Eya.’ ”— The Desire of Ages , axa 194.
Fiɖ.
, Dzod. 21
AME ÐOKUI ƑE NYABIASEWO
1. Nukatae Yesu mewɔ nukunu aɖeke ɖe eya ŋutɔ ta gbeɖe o?
2. Dɔwɔnu kae Yesu zã tsɔ kplɔ Samaria nyɔnua yi nyanyui la gbɔ?
3. Nya kae Aƒetɔ la gblɔ tso agbetsi la ŋu?
4. Nukatae Kristo ƒo nu tso Samaria nyɔnua ŋutɔ ƒe agbenɔnɔ ŋu?
5. Yɔ ŋugbedodo aɖe si do ƒome kple Mesia la ƒe vava.