Ubwa Ntanshi
Ulusuba Lukalamba 13
1. ICI FWAIKWA KU KULA KWA BUMUPASHI A
a. Londolola ifyo inkama yakwa Yakobo 1:2 inga kwata ukufikilishiwa muli baifwe. Nehemia 8:10.
“Amesho yonse ayali no kupokelelwa nga bakasambilisha yali no kuleta ubuseko. Umweo fye onse uwa bukapepa uli no kuba uwa kutusumbula, ukusansabika’ ukutubikamo amano, mu kubikwamo ne ca cena cisuma ica mashuwi ne milimo. Umulwani alakwata ukutemwa ilyo alemona imipashi ilekwata ukunashiwa, ukuponena panshi, ukulosha no kuteta; afwaya ilangulushi lya libikwepo ilya kutila icalenga ifi fyonse citetekelo cesu. Nomba ico Lesa afwaya cakutila amalangulushi taya fwile ukubula umushinku wa panshi mukutontonkanya. Afwaya umupashi fye onse ukucimfya ukupitila mu maka ya kusunga aya kwa kalubula.”—Testimonies for the Church, vol. 6, pp. 365, 366.
b. Mulandu nshi Lesa asuminishisha amesho ukwisa pali ifwe? Yakobo 1:3; Roma 5:3.
“Nga twayansha amesho yesu no ku kwat ukucimfya pa matunkoyakwa shetani, lyena lyena tulakwata ukushipikisha ku mesho ya citetekelo cesu, ico caba icikankala ukucila pali gold, kabili ababa abaipekanishisha ukumanya nayalekonkapo. Nomba nga twatotobela panshi no kusuminisha ku matunko yakwa shetani, tuli no kunakuka no kukana kwata icilambu pali ububwesho kabili tatuli no kuba abaipekanishisha bwino muku ku-manya intunko ilya bubili. Muli iyi nshila tuli no twalilila ukuba abanakuka, mpaka tukabe fye abafungwa ba kwa shetani mu kucita ubufwayo bwakwe. Tufwile fye uukba ne nkwelw yakwa Lesa mukuba abaipekanya pa kashita fye konse ukulwikana na maka ya mfimfi.”—Early Writings, p. 46.
Ubwa Cibili
Ulusuba Lukalamba 14
2. IFIKAFUMAMO IFISUMA UKUCILA PAFYO TUTONTONKANYAPO [TWELENGANYA]
a. Londololeni ifinonsho fyaba mukukwata ukushipikisha. Yakobo1:4; Luka 21:19.
“Lesa alifulisha amano kabili alikwatisha ubusuma uwingalakwata ukwasuka amapepo yesu lyonse palya pene kabili mu musango tulekabililamo. Ali no kucita icacilapo kabili icaba icawamishapo pali baifwe ukucila pa kupwishishisha amakabilo yesu yonse. Kabili pa mulandu wakutila kuti twakwata ukucetekela amano no kute-mwa kwakwe, ta tufwile ukumwipusha ukumfwila ku bufwayo bwesu, lelo tufwile fye ukwingila mu kup-wishishisha ico icaba e bufwayo bwakwe. Amakabilo ne mifwaile yesu fifwile fya ingila mu bufwayo bwakwe. Ifi ifibelesho ifikwata ukwesha icisumino cesu fyabelako fye ku cinonsho cesu. Ukupitila muli fyene cilalanga apabuta nga cakutila icitetekelo cesu ca ciine kabili ica cishinka, icashintila fye pa cebo cakwa Lesa capwa, atemwa cikonka fye pa fyacitika, nangu icishafikapo kabili icalauka. Icitetekelo cikoshiwa ukupitila mu kuci-bomfya. Tufwile twalenga ukushipikisha kwa kwata umulimo wa kuko uwafikapo, mu kwibukisha ukutila kwalibako amalayo aya kankala mu fyalembwa kuli abo abalolela pali shikulu it is uncertain and changeable. Faith is strengthened by exercise.”—The Ministry of Healing, p. 231.
b. Ni mu musango nshi kabili cinshi Yakobo atulangila icikope icikalamba ukucila pa maka aya kashita akanono no buyantanshi muli cino icalo icaonaika? Yakobo:9–11.
“Pali ino nshita, ilyo ubwafya ubukalamba ubwakulekelesha tabulaisa, nga filya cali ku bonaushi bwa ntnshi, abantu baibikile mu fya kuisekesha ne fya mifwaile ya mano yabo. Mukukobwa ne fimoneka kabili ifya pa kashita fye akanono, balikwete ukulufya ifyo ifishimoneka kabili ifya muyayaya. Ku fintu ifyonaika muku-fibomfya, balekwata ukulufishamo icuma icishonaika. Amalangulushi yabo yalekabilwa ukutumpulwa, na mano yabo pa fyo batontonkanya pa bwikashi nayo yene yalekabilwa ukufungululwa. Bafwile ukubushiwa mutulo umo balota fye pa fya muno calo capwa.
“Ukutula fye pa kwima no kuwa kwa nko nge fyo cabikwa fye palwalala mu mapepala ya malembo ya mushilo, bafwile ukusambilila ifyo tacaba ica cinonsho ica lulumbi no bukata bwa kumoneka ubwa mu calo. Babele, na maka yakwe no bukata ubo akwete, icipasho ico icalo cesu tacatala acimonapo, —amaka no bukata ifyo fintu ku bantu ba shilya nshiku ba mwene ukutila fikekalilila—nomba moneni ifyo umupwilapo fyakwata ukupita! Nga filya fine ‘iluba ne cani’ walyonaika. E fyonaika fyonse mufyo Lesa taba e mufula. Kano fye ico icaimikwa pa bufwayo bwakwe no kulangisha umubelo wakwe eci ngekalilila. Ifipope fyakwe capwa efingabe-lelela pa fintu icalo cakwatapo ukwishiba.”—Education, p. 183.
“Icuma ca calo cilepita. Kupitila fye muli Kristu e mo twinganonkela icuma ca muyayaya.”—The Review and Herald, December 10, 1901.
Ubwa Citatu
Ulusuba Lukalamba 15
3. MU MU CIKABILILA CA BULWI
a. Mukukumanya kwa matunko, cinshi tufwile ukucta ukupitila mukupepa, kabili mulandu nshi? Yakobo 1:12.
“Bikeni pa mbali ukuipanga no bucenjeshi. Cita ulubali lobe ukukanacila pafyo waba. Ube uwa cishinka mwitontonkanyo lyonse na mu cebo na mucicitwa, na mukuicefya kwa malangulushi batunge abanabo ukuba ababacila. Lyonse uleibukisha ukutila umubelo wacifyalilwa ufwile watungililwa ukupitila mu kulola na mapepo mukutwalilila. Ilyo lyonse ulelolesha kuli Kristu, ninshi uli mu bucingo, nomba kalya kene fye akashita watontonkanya pafyo waipela bulilambo na pa mafya wapitamo, no kutendeka ukuyumfwila uluse no kulai-funyamo muli ifi ulakwata ukulufya icitetekelo muli Lesa kabili ulaba mubwafya ubukalamba..”—Testimonies for the Church, vol. 4, p. 522.
“Tufwile ukuya pantanshi mukukosa, ukwabula ukunenuka atemwa ukulufya isubilo mu mulimo uusuma, pa mesho yonse ayenga kwata ukutubelemina mukashila kesu, nangula imfifi ya mibelo inga kwata ukutushingulu-ka. Ukushipikisha, icitetekelo, no kutemwa umulimo e masambilo ayo tufwile ukusambilila. Ukufunya buine no kulolesha kuli kristu waba mulimo wa cila bushiku. Shikulu tali na kulekelesha umupashi uyo uwacetekela muli wene no kufwaya ubwafwilisho bwakwe. Icilongwe ca mweo cena cikwata fye ukubikwa pa mutwe wakwa ka-cimfya.”—Ibid., vol. 5, pp. 70, 71.
b. Mulandu nshi cabela cilubo ukusoso kutila Lesa e utuma amesho na matunko. Yakobo 1:13.
“Twilaesha ukucefyako ukushininwa kwesu ukupitila mukukwata akakuleseshamo ulubembu. Tufwwile ukupokelela umusango Lesa alingilamo ulubembu, kabili wafina mu shinka fye. Icapindama ca Kauvali [calvary] ceka fye eci ngalondolola ukubipisha kwa lubembu. . . .
“Itunko kukwata ukongolwa ukulola ku lubebu, neci tacifuma kuli Lesa, nomba ni kuli shetani elyo na kubu-bifi ubwaba mu mitima yesu. Lesa teti atunkwe ku bubi, no mwine teti atunke umuntu.’ Yakobo 1:13, R.V.
“Shetani afwaya ukutuleta mu matunko, pa kutila ububi ubwaba mu mibele yesu bwinga kwata ukusokoloka ku bantu na kuli ba malaika, pakutila shetani alande ati tuli bakwe. . . . Umulwani e ututungulula ku lubembu, elyo panuma apela imilandu ifwe ku nntanshi wa mulalo wa mulu nga fwebashili abalinga ukukumako ku luse lwa kwa Lesa.”—Thoughts From the Mount of Blessing, pp. 116, 117.
c. Ilyo kashinina akwata ukusansa imibele yesu iyatulema, bushe shikulu atupokolola shani? sakaria 3:1–4; 1 Yohane 1:9–2:1.
Ubwa Cine
Ulusuba Lukalamba 16
4. UBUKOSE BWAKWA LESA MU KUNAKUKA KWESU
a. Londolola ama shiwi yamo ayaba mwipepo lya mfumu, “Witutwala mukweshiwa.” Mateo 6:13 (icipande cantanshi); Esaya 30:21.
“[Lesa] alasuminisha ifwe uku kumanya ifya kucingilisha, ukupakaswa, na macushi, tekutila citipu, nomba nge palo ilikalamba ilya mu mu myeo yesu. Itunko fye lyonse ilya cimfiwa, ubwesho fye bonse ubwa cimfiwa mukushipa, litupela icibelesho icipya no kututantalishako mu mulimo wa kukula umubelo. Umupashi uyo ukupitila mu maka ya BuLesa wakwata ukushipikisha kwitunko usokolola ku calo na ku mulalo wa mulu uku-fikapo kwa cikuku cakwa Kristu.
“Nangu ta twingaba aba na shiwa ku mesho, nangu yengaba aya kakata shani, tufwile ukulapepa Lesa uku-tila elasuminisha ifwe ukuletwa uko twingalengwa ukongolwa na makabilo ya mitima yesu iya bubifi. Mu kupela ipepo ilyo Kristu apele, tulakwata ukucimbila ku kutungululwa na Lesa, uku mwipusha wene ukutungulula wene mu tushila umwaba ubucingo. Teti tukwate ukupela ilipepo muli bucishinka, elyo pa muku umo wine twasala ukwenda mu nshila fye yonse iya busalo bwesu. Tufwile twawata ukulolela ukuboko kwesu ukututungulula . . . .
“Tamwaba ubucingo kuli ifwe mukushinga shinga mukutontonkanya pa mashuko twinga sombolamo ukupitila mukunakila ku malangulushi yakwa shetani. Ulubembu cipilibula ukusalula no busanso kuli cila mupashi uyo uwakwata ukuitumpamo; nomba cilapofwisha no kutumpika mu mbela yaluko, kabili luli no kon-gola ifwe ukupirila mukusosa ukwa bumumbi munda. Nga twaya pa ncende yakwa shetani tatwinga kwata ubu-layo bwa kucingililwa ku maka yakwe. Nge fyo cifwile fye ukuba, tufwile twaisala fye imiputule ya muli ifwe umo muntu katunka enga kwatila apa kwingilila muli ifwe.
“Ipepo, lya kutila: ‘mutupusushe mukweshiwa,’ lya libafye na lyo bulayo.”—Thoughts From the Mount of Blessing, pp. 117, 118.
b. Kupapata nshi no bulayo ubo buntu Lesa apanga kuli ifwe pa cikumineintunko? Yakobo 1:14–16; 1 Korinto 10:13.
“Bushe itunko cinshi? Ni nshila imo umo abo abaitunga ukuba abana bakwa Lesa ba kwata ukweshiwamo no kulungulushiwamo. Tubelenga ukutila Lesa ayeseshe Abraham, kabili ayeseshe abana bakwa Esraeli. Igi cilepi-libula ukutila asuminishe fimo ukucitika mu kwesha icitetekelo cabo no kubalenga ukulolesha kuli wene ku kwafwiwa. Lesa alasuminisha amatunko ukwisa pa bantu bakwe ilelo pa kutila ba kutuluke ukutila ni kafwa wabo. Nga bapalamina kuli wene ilyo ba kwata ukutunkwa, alabakosha pa kutila benga kwata uku kumanwa amatunko..”—In Heavenly Places, p. 251.
Ubwa Cisano
Ulusuba Lukalamba 17
5. AMATUNKO AYALECETEKELWA
a. Pakuti kwingaba ukwikala muli kristu kabili no ku kwata ukulubulwa muli wene ukwa kufuma ku matunko, ni finshi tufwile lyonse uku kwata ukusala? Luka 4:8; Filipi 1:21.
“katunka teti atupatikishe ifwe ukucita ububifi. Teti akwate ukutungulula amalangulushi yesu kano fye kano fye ya nakilala ku tungululwa kwakwe. Ubfwayo bufwile bwasuminishako, icitetekelo cifwile calekelako kuli Kristu elyo shetani enga kwata ukubomba po amaka yakwe pali ifwe. Nomba ikabilo fye lyonse ilyo twa kwata eli mupela apa kwingilila. Icikomo fye conse umo muntu tufilwa ukukwanisha umushinku wa BuLesa caliba mwinshi apo e ngengilila mukututunka no kutonaula. No kufilwa fye konse atemwa ukucimfiwa paliubali lwesu kulapela ea apakusebanishisha Kristu.”—The Desire of Ages, p. 125.
b. Cinshi cifwile cakwata ukutusunkilisha ukuya pa ntanshi ukulola ku kucimfya muli Kristu? Filipi 4:13; Ukusokola 2:10 (ulubali lwakulelekelesha); 3:21.
“Uyo uwakwata umupashi wakwa Kristu aikala muli Kristu. Ububi fye bonse ubwa tinamina pali wene bu-ponena pali kapususha, uyo akwata ukushingulusha ukubapo kwakwe pali wene. Conse icisa pali wene cifuma kuli Kristu. Taba na kulakanya ububi pantu Kristu e bucingo bwakwe. Tapali nangu cimo ici ngamukumya kano fye capelwa insambu sha kucite ifi na shikulu wesu, kabili, ‘ifintu fyonse,’ ifyo ifisuminishiwa ‘fibombela capa-mo’ mukuleta ubusuma kuli abo abatemwa Lesa Roma 8:28.”—Thoughts From the Mount of Blessing, p. 71.
“Icilongwe ca mweo cibikwa fye pa mutwe wakwa kacimfya. Kwaliba , kuli cilaumo, umulimo uwakutinya uwa kubombela Lesa ilyo umweo ucili uletwalilila.”—Testimonies for the Church, vol. 5, p. 71.
Ubwa Mutanda
Ulusuba Lukalamba 18
IFIPUSHO FYA KU YASUKILA CILA UMO MU KUBWEKESHA
1. Cinshi mfwile ukulaibukisha ilyo kabili ubwesho ubwakosa bwaisa mu nshila yandi?
2. Chinshi mfwile ukukutulukapo pa musango untu Lesa asukilamo amapepo?
3. Nikwisa kuntu amesho na matunko yafuma, kabili mulandu nshi?
4. Finshi ficitika ilyo lyonse tukwa ukwata ukwansha amatuko?
5. Kuti na kwata shani ukwikala umupwilapo muli Kristu?